Ansel Adams was een openbaring toen ik ruim twintig jaar geleden mijn eerste stapjes in de zwart wit fotografie deed. Hij leerde me meer over belichting in een foto. Meer bepaald in de zwart wit fotografie waar je enkel speelt met zwart, wit en de 50 tinten grijs :-) Hieronder leer je waarom Ansel Adams zelfs vandaag nog zo belangrijk is voor de zwart wit fotografie.
Ansel Adams en het menselijk oog in de zwart wit fotografie
Hij wou een foto nemen die quasi exact weergeeft wat je met het blote oog ziet. Zwart is zwart en wit is wit. Maar toch zie je met het blote oog doortekening. Je ziet met andere woorden nog wel detail in die vlakken. Waarom? Omdat ons menselijk oog de belichting direct corrigeert naar het punt waarnaar we kijken.
Maar bij zwart wit fotografie is dit niet zo. Jij kijkt door jouw zoekmeter (viewfinder) en de camera neemt een gemiddelde waar. Ansel Adams bedacht daar iets op. De visualisatie en nadien het zone-systeem.
Ansel Adams en het zone-systeem
Ansel Adams bedacht daar dus iets op. Het zone-systeem.
Hij deelde het beeld op in verschillende soorten tinten grijs. Met als uitersten, zwart en wit. Voor mij is Ansel Adams dan ook de grondlegger van de (belichting in) zwart wit fotografie.
Hoe werkt het zone-systeem nu?
In deze foto zie je hoe iedere tint grijs een nummer krijgt. Zwart is 0 en wit is 10. Daartussen liggen de tinten grijs.
In deze leuke video geeft Ansel Adams zelf wat meer uitleg. Recent publiceerde men ook nog een video op de officiële website van Ansel Adams.
Wat betekent het zone-systeem vandaag?
Met de komst van de moderne technologie en de digitale fotografie is er wel wat mystiek, maar vooral techniek, verdwenen.
Enerzijds is de kwaliteit en de mogelijkheden van de huidige fototoestellen enorm verbeterd. Anderzijds maakt de digitale bewerking in programma's zoals Lightroom het zoveel gemakkelijker om een betere foto te tonen.
En toch blijft het zone-systeem van Ansel Adams vandaag nog belangrijk.
Ansel Adams en zone-systeem vandaag
Maar als we die moderne technologie hebben... waarom zouden we dan nog aandacht besteden aan Ansel Adams en zijn zone-systeem?
Wel omdat fotografie, en zeker zwart wit fotografie, een spel is van licht en compositie.
Compositie kan je eenvoudiger leren. Belichting is moeilijker. Maar met enkele tips kom je al ver.
Heb je een fototoestel dat jou toelaat manueel in te grijpen, moet je beslist eens spelen met het diafragma en de sluitertijd.
Diafragma of “f” waarden
Het diafragma herken je aan de "f" getallen op jouw lens. Deze waarde bepaalt hoeveel licht jij naar binnen laat komen.
Hoe hoger de "f" waarde, hoe minder licht je opneemt. Hoe lager de "f" waarde, hoe meer licht je opneemt.
Bovendien kan je met de "f" waarden of het diafragma spelen om scherpte diepte in jouw foto te brengen. Een hogere "f" waarde als diafragma betekent meer detail in de achtergrond. Een lagere "f" waarde betekent een minder scherpe achtergrond.
Sluitertijd
De sluitertijd is het aantal fracties van een seconden dat jouw camera het licht als het ware absorbeert.
ISO waarden
Vroeger had je de lichtgevoeligheid van jouw filmpje. Dit werd weergegeven via een ISO waarde; Tegenwoordig heb je geen filmpje meer, maar wordt de ISO waarde nog altijd opgenomen in jouw camera. Sommige fototoestellen laten je ook toe om deze waarde aan te passen.
Een lage ISO waarde betekent dat er veel licht is en dat je eigenlijk geen lichtgevoelige film nodig hebt. Bijvoorbeeld als de zon fel schijnt. Dan kan je met een waarde tussen de 100 en de 400 ISO al behoorlijk uit de voeten. Een hogere ISO waarde ga je gebruiken als er weinig licht is. Bij schaduw begin je meestal vanaf 400 ISO. In mijn artikel rond Uncle Phil stond mijn ISO waarde op 1600.
Dit is de truc ommooie zwart wit foto’s te nemen
De truc om mooie foto's te nemen is de combinatie. De combinatie van compositie en het spel van diafragma en de fracties van seconden waarmee jij speelt met het licht.
Daarom is Ansel Adams vandaag nog belangrijk voor zwart wit fotografie. Hij composeert zijn foto's magistraal. Hij speelt via zijn zone-systeem met het licht. Dus met zijn diafragma en de seconden. Bestudeer zijn foto's eens en test zelf eens. Wees niet teleurgesteld dat jouw eerste manuele foto's mislukken. De eerste foto's van Ansel Adams waren ook niet direct voltreffers.
Heb je een foto en wil je jouw ervaringen delen met ons? Stuur een email naar sven.vansantvliet@yahoo.fr en zeg wat je gedaan hebt. Waarop heb je gelet? Wat was jouw diafragma? Wat waren jouw seconden?